کت مویر در کتاب ماتریالیسم نظرورزانه ارنست بلوخ میکوشد برای جنبش «ماتریالیسم نو» و مجموعه نظریاتی که با عنوان «چرخش نظرورزانه» شناخته میشوند و میتوان اثر میاسو پس از تناهی را یکی از بنیادهایش در نظر گرفت، نوعی تبار فلسفی بسازد. او بدین منظور میکوشد ماتریالیسم ارنست بلوخ را چونان پاسخی به ماتریالیسم مکانیکی و فلسفهناباوری رایج در علمگرایی نشان دهد. کتاب بلوخ در واقع نقدی است بر خوانش یک سویه مارکسیسم در بینالملل دوم و قصد دارد ماتریالیسم را از جبرگرایی نجات دهد. بدینترتیب فلسفه بلوخ ماتریالیستی باقی میماند و امکان عاملیت را نیز حفظ میکند. مویر میکوشد نخست با طرح نقدهای طرحشده علیه فلسفه بلوخ به آنها پاسخ گوید و سپس با نشان دادن ظرفیتهای فلسفه او، امکانهایی برای بسط نظریات تازه فراهم آورد (این کتاب تاریخ فشردهای از رویدادهای فکری انتهای قرن نوزدهم و ابتدای قرن بیستم نیز هست). مویر نشان میدهد که چطور کتاب ماتریالیسم بلوخ پایه فلسفه اتوپیاباور اوست و چگونه بلوخ با فرارفتن از گفتار تاریخفلسفهای معاصرش و بازشناسی فلسفه اسلامی و در واقع تفسیر ابنسینا از ارسطو، برای ماتریالیسم تباری نو فراهم میکند. ازاینرو، این کتاب مقدمهای مناسب بر فلسفه بلوخ است و در انسجامی تازه نظریات نوظهور در فلسفه قارهای را میخواند.
دربارهی نویسنده
کت مویر استاد مطالعات آلمانی در دانشگاه سیدنی است و دکترایش را با کار بر نظریه ماتریالیسم بلوخ گرفت. وی هماکنون یکی از دبیران بخش کتابخانه بلوخ انتشارات بریل است. کتاب ماتریالیسم نظرورزانه ارنست بلوخ، در واقع اولین کتاب اوست که بر پایه رساله دکتری و چند مقاله دیگرش درباره چرخش نظرورزانه در فلسفه جدید نوشته شده است.
ارنست بلوخ (1885-1977) یکی از فلاسفه و منتقدان فرهنگی آلمان بود که بیشتر به خاطر احیای علاقه به اتوپیا و میانجیگری میان فلسفه رهاییبخش رادیکال، اندیشه غیرجزمی دینی، تحلیل فرهنگ تودهای و صورتهای تازه زیباشناختی (بهخصوص اکسپرسیونیستی) شناخته میشود. کتابهای بلوخ مانند اصل امید (1954-1959) در شکل خاصی از نظریه انتقادی مشارکت دارند و از سبک ویژه جستار پیروی میکنند که برایش در حلقههای دانشگاهی و غیردانشگاهی محبوبیتی کامل به ارمغان آورده است.
گزیدهای از کتاب
0 نظر